Gezegen Yanarken Kim Isınıyor? İklim Krizinde Çıkar Haritası

1. İklim Değişikliği Mücadelesindeki Başlıca Çıkar Grupları ve Çıkarları

a) Hükümetler ve Politikacılar

Çıkarları:
- Politik prestij ve uluslararası arenada saygınlık kazanmak.
- Yerel ekonomiyi korumak, işsizliği azaltmak.
- Seçmen tabanlarını korumak ve genişletmek.
- İklim kanunları ile bazı sektörleri düzenleyip gelir kaynağı yaratmak (örneğin karbon vergisi).
İlişkiler:
- Siyasi dengeleri korumak için enerji şirketleri, sanayi lobileriyle işbirliği yapar.
- İklim fonları, devlet bütçesi ve uluslararası fonlar arasında aracı konumundadır.

b) Fosil Yakıt Endüstrisi (Petrol, Kömür, Doğalgaz)

Çıkarları:
- Mevcut iş modellerini korumak, karlarını maksimize etmek.
- Yeni düzenlemeleri engellemek ya da yumuşatmak.
- Lobby faaliyetleriyle politikaları şekillendirmek.
İlişkiler:
- Hükümetlerle sıkı bağları var.
- Yeşil enerji sektörüne yavaş geçişten yana.

c) Yenilenebilir Enerji Sektörü

Çıkarları:
- Pazar payını büyütmek.
- Devlet teşvikleri ve sübvansiyonlardan faydalanmak.
- İklim kanunları ile rekabet avantajı sağlamak.
İlişkiler:
- Hükümetlerle işbirliği yaparak, karbon vergisi gibi mekanizmaların artmasını ister.
- Fosil yakıt lobilerine karşı çıkar.

d) Finans Sektörü (Yatırımcılar, Bankalar, Fon Yöneticileri)

Çıkarları:
- İklim projelerine yatırım yaparak uzun vadeli kazanç sağlamak.
- Risk yönetimi (fosil yakıtlara bağlı yatırımlar riskli hale geliyor).
- Yeşil tahviller ve karbon kredileri ile yeni finansal ürünler oluşturmak.
İlişkiler:
- Devlet fonları ve özel sektör arasındaki köprü.
- Sürdürülebilir yatırımların yükselişi ile hareket ediyor.

e) Sivil Toplum Kuruluşları (STK’lar) ve Aktivistler

Çıkarları:
- Kamu bilincini artırmak.
- Hükümet ve şirketlerin sorumluluklarını artırmak.
- Sürdürülebilir politikaların hayata geçmesini sağlamak.
İlişkiler:
- Kamuoyu oluşturma gücüyle hem hükümetlere hem şirketlere baskı uygular.
- Yerel ve uluslararası işbirlikleri geliştirir.

f) Endüstri ve Sanayi Sektörü

Çıkarları:
- Maliyetleri minimize etmek.
- Yeni regülasyonlara uyum sağlamak ama mümkün olduğunca esnek kalmak.
- Yeşil dönüşümde rekabet avantajı elde etmek.
İlişkiler:
- Hem fosil yakıt lobileriyle hem de yenilenebilir enerji sektörleriyle iç içe.

g) Teknoloji ve İnovasyon Şirketleri

Çıkarları:
- İklim teknolojileri geliştirmek (enerji depolama, karbon yakalama, biyoteknoloji vs).
- Pazar lideri olmak.
- Devlet teşviklerinden ve özel yatırımlardan yararlanmak.
İlişkiler:
- Hem finans sektörü hem de devletlerle yakın çalışır.

2. Kanunların Çıkar Gruplarına Etkisi

Karbon Vergisi Kanunu: Fosil yakıt kullanan sektörler maliyet artışı yaşar, yenilenebilir enerji sektörü avantaj kazanır. Finans sektörü karbon kredilerinde büyür.
Yenilenebilir Enerji Teşvikleri: Yenilenebilir enerji şirketleri büyür, fosil yakıt sektörü kısıtlanır.
Emisyon Ticaret Sistemleri (ETS): Sanayi ve enerji sektörü karbon kotası alıp satabilir; finans sektörü aracılık yapar.
Çevresel Standart ve Düzenlemeler: Sanayi firmalarının üretim biçimlerini değiştirmeleri gerekir, teknoloji firmaları burada fırsat bulur.
Yeşil Kamu Alımları: Devlet, sadece sürdürülebilir ürün ve hizmet satın alırsa, yeşil ürünler üreten firmalar büyür.

3. İklim Değişikliği Fonları Kimler Sağlıyor?

Uluslararası Kuruluşlar: BM İklim Fonu (Green Climate Fund), Dünya Bankası, IMF, Avrupa Yatırım Bankası.
Ulusal Hükümetler: Kendi ülkelerinde iklim projeleri için bütçe ayırıyorlar.
Özel Sektör ve Yatırım Fonları: Yeşil tahviller, sürdürülebilir yatırım fonları.
STK ve Vakıflar: WWF, Greenpeace, ClimateWorks Foundation gibi kuruluşlar destek sağlıyor.
Kamu-Özel Ortaklıkları: İklim projeleri için birlikte finansman oluşturuyorlar.

4. İnsanların Yeşil Ekonomiden Kazançları

Yeni İş Alanları: Yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, sürdürülebilir tarım, atık yönetimi gibi alanlarda yeni iş imkanları.
Enerji Tasarrufu: Evlerde ve işyerlerinde enerji maliyetlerinin düşmesi.
Sağlıklı Yaşam: Temiz hava ve su, daha az çevresel hastalık.
Girişimcilik Fırsatları: İnovatif yeşil ürün ve hizmetler geliştirmek.
Karbonsuz Geleceğe Katkı: Gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak.

5. İklim Çözümleri Üreten Firmalar ve Ürünleri

a) Tesla

Ürünler: Elektrikli araçlar, güneş enerjisi panelleri, enerji depolama sistemleri (Powerwall).
Katkı: Fosil yakıtlı araçların yerini elektrikli araçlarla değiştirme.

b) Ørsted

Ürünler: Offshore rüzgar enerjisi santralleri.
Katkı: Yenilenebilir enerji üretimi, fosil yakıt bağımlılığını azaltma.

c) Vestas

Ürünler: Rüzgar türbinleri.
Katkı: Rüzgar enerjisi teknolojilerinde lider.

d) Climeworks

Ürünler: Direkt hava yakalama (DAC) teknolojileri.
Katkı: Atmosferden CO2 çekme ve depolama.

e) Beyond Meat / Impossible Foods

Ürünler: Bitki bazlı et alternatifleri.
Katkı: Hayvancılığın çevresel etkisini azaltma.

f) Siemens Gamesa

Ürünler: Rüzgar türbinleri, yenilenebilir enerji çözümleri.
Katkı: Sürdürülebilir enerji üretimi.

g) Neste

Ürünler: Biyoyakıtlar.
Katkı: Fosil yakıtların yerine sürdürülebilir alternatifler.

Cesur ve anlamlı bir öz değerlendirme: "Dohrnova Turrina" nın karnesine bakalım.

🔍 Dohrnova Turrina'nın Olası Çıkarları ve İlişkileri: Eleştirel Bir İnceleme

Dohrnova Turrina'nın sürdürülebilirlik vizyonu samimi ve dönüştürücü bir amaç taşıyor. Ancak, her aktör gibi Dohrnova da hem olumlu hem de olası tartışmalı ilişkiler kurabilir. İşte bazı şeffaf analiz başlıkları:

1. Pozitif Çıkar Alanları (Değişim İçin Kullanılabilecek İlişkiler)

Yerel Ekonomi ile Etkileşim:
Yerel üreticilerle iş birliği, istihdam yaratma, geleneksel bilgiyi koruma gibi alanlarda toplumsal faydaya dayalı çıkarlar oluşur.
→ Soru: Bu ilişkiler zamanla bağımlılık yaratır mı, çeşitlilik korunuyor mu?
Sertifika ve Derecelendirme Kurumlarıyla İlişkiler:
B Corp, Cradle to Cradle, Ecolabel gibi yapılarla ilişkiler kalite güvencesi sağlar.
→ Eleştiri: Bu kurumların kendisi hangi finansal ağlara bağlı? Akreditasyon süreci kim için erişilebilir?
Kamusal Kaynaklara Erişim (Hibe ve Fonlar):
Dohrnova'nın AR-GE ve eğitim faaliyetleri için AB fonları, TÜBİTAK destekleri gibi kaynaklardan yararlanması mümkündür.
→ Dikkat: Bu destekler hangi siyasi veya ideolojik önceliklerle şekilleniyor?
Medya ve Eğitim Alanlarında Etki:
Eğitim materyalleri üretimi, iklim simülasyonları gibi araçlarla anlatıyı şekillendirme gücü elde eder.
→ Sorgulama: Anlatılan hikâye, sistemik değişimi mi öneriyor, yoksa sadece bireysel "çevreci" davranışları mı teşvik ediyor?

2. Potansiyel Riskli Çıkar ve Bağlantılar (Kritik Sorgulama Gerekir)

Yeşil Sermaye ile Dolaylı İlişkiler:
Dohrnova'nın tedarik zincirinde büyük sermayeli, "greenwashing" yapmış şirketler dolaylı biçimde yer alabilir.
→ Şeffaflık: Tüm ürün ve hizmetlerin izlenebilirliği sağlanıyor mu?
Devletlerle ve Uluslararası Kuruluşlarla Ortaklıklar:
Birçok resmi kurum sürdürülebilirlik söylemini stratejik bir yumuşak güç aracı olarak kullanabiliyor.
→ Eleştiri: Katıldığımız projeler gerçekten adalet odaklı mı, yoksa "karbon pazarı" gibi sistemlerin meşrulaştırılmasına mı hizmet ediyor?
Akademik Dünyayla İlişkiler:
Üniversitelerle yapılan iş birlikleri, bilimsel meşruiyet sağlar.
→ Ancak: Hangi üniversiteler, hangi fonlarla, hangi epistemolojik temellerle bu bilgiyi üretiyor?

3. İdeolojik Konumlanma ve Söylem Tuzağı

"Sürdürülebilirlik" Sözcüğünün Politikası:
Dohrnova Turrina'nın kullandığı terimler ne kadar radikal dönüşümü, ne kadar reformist iyileştirmeyi temsil ediyor?
→ Öneri: "İklim adaleti", "toplumsal ekoloji", "doğa ile müzakere" gibi terimlerle daha derin ve kolektif bir dönüşüm çağrısı yapılmalı.

🧩 Kurumsal Yapıdaki Belirsizlik ve Evrim Potansiyeli

(Marka mı, Dernek mi, Girişim mi?)

📍 Mevcut Durum:

Dohrnova Turrina şu anda resmi olarak bir marka olarak tescil sürecinde. Bu bireylerin emeklerini koruma ve teminat altına almak amacıyla yapılmıştır.
Ancak etkinliklerini fiilen bir dernek çatısı altında yürütecek. (Dohrnova Turrina Sürdürülebilir Yaşam Derneği). Dohrnova Turrina, kamu görevinde bulunan bir eğitimci tarafından tescil edilmiş olmakla birlikte insanları sürdürülebilir yaşam tarzına teşvik ederek dünyayı kurtarma hayalini mevcut yasalara uyarak gerçekleştirme niyetini ortaya koymaktadır.
Gelecekte bu yapı kooperatif, sosyal girişim, B Corp, vakıf, hatta belki bir ekolojik şirket formuna evrilebilir. Bu süreç, Türkiye'de ve belki de dünyada benzeri görülmemiş şeffaf bir biçimde cesurca ortaya konmaktadır.

🔍 Bu Durum Ne Anlama Geliyor?

Hukuki Belirsizlik Riski:
Faaliyetlerin hangi tüzel kişilik üzerinden yürütüldüğü netleşmezse, mali, yasal ve vergisel sorunlar doğabilir.
→ Öneri: Dernek ve marka faaliyetlerinin sınırları açıkça belirlenmeli.
Güven ve Meşruiyet Sorgusu:
Toplum gözünde “dernek olarak görünmek ama aslında kâr elde etmek” algısı oluşabilir.
→ Bu, Dohrnova'nın etik zeminine gölge düşürebilir.
Kamu Kaynaklarına Erişimde Şeffaflık Sorunu:
Dernek adıyla alınan hibelerin, markaya ait projelere kaydırılması gibi bir durum, denetimsel kriz doğurabilir.
→ Tüm kaynak akışları izlenebilir hale getirilmeli.
Kimlik Bunalımı Riski:
Eğer dernek ruhuyla kolektiflik savunulurken, markalaşma bireysel çıkarlara hizmet eder hale gelirse, iç çelişkiler doğar.
→ Bu noktada, “kolektif öz-yönetim” ilkesi güçlendirilmeli.

🧭 Özeleştirel Yorum:

"Dohrnova Turrina, şu an iki farklı kimliği (marka ve dernek) eşzamanlı olarak taşıyor. Bu durum, dönüşüm ve büyüme ihtiyacının doğal bir sonucu olsa da, beraberinde bazı çelişkiler ve etik sınamalar da getirmektedir. Bu ikili yapının hem içe hem dışa karşı açık, denetlenebilir ve hesap verebilir şekilde organize edilmesi, Dohrnova'nın güvenilirliğini ve sürdürülebilirliğini doğrudan etkileyecektir. Yapının gelecekte nasıl evrileceğine dair kararlar kolektif katılım ve ilkesel duruşla alınmalıdır."

🧩 Kurumsal İsim Hakkı ve Evrim Potansiyeli Bağlamında Olası Çıkar Durumları

(5 Yıllık Marka Tahsisi ve Sonrasına Dair Açık Analiz)

📌 1. Geçici İsim Tahsisi ve Çift Kimlik Yapısı

Durum: “Dohrnova Turrina” markasının ismi, 5 yıl süreyle derneğe tahsis edilmiş durumda.
Bu süre boyunca kamuya açık tüm faaliyetlerde bu isim kullanılacak. Ardından, marka farklı bir yapıya evrilebilir (örneğin sosyal girişim, kooperatif, vakıf vs.).

🔍 Olası Çıkar Durumu:

Dernek üzerinden elde edilen güven, ağlar ve itibar, ileride ticari veya profesyonel yapıya devşirilebilir.
Bu dönüşüm, toplumsal fayda vizyonunu yitirme riski taşıyabilir.

✅ Etik Önlem Önerisi:

Bu sürecin başında, şu üç ilke yazılı olarak taahhüt edilmelidir:
1. Toplumsal fayda önceliklidir.
2. İtibar kazancı kolektif aidiyetle değerlendirilecektir.
3. 5 yıl sonra yapılacak evrim, tüm paydaşlarla açık ve katılımcı bir süreçle belirlenecektir.

📌 2. İsim Üzerinden İletişim ve Görsel Haklar Kullanımı

Dernek faaliyetleri sırasında medya, sosyal medya, eğitim materyalleri, görsel kimlik gibi alanlarda “Dohrnova Turrina” isminin ve tasarımının aktif kullanımı söz konusu.

🔍 Olası Çıkar Durumu:

Bu süreçte oluşturulan tüm içerik ve ağlar, ileride marka mülkiyetine geçebilir; bu da “kâr amacı gütmeyen bir yapı için üretilmiş” emeklerin yeniden tahsis edilmesine neden olabilir.

✅ Etik Önlem Önerisi:

Ortak üretimlerin lisanslanmasında açık Creative Commons gibi kolektif lisans modelleri tercih edilmeli.
İsim üzerinden yürütülen ağ ve bilinirlik, kişisel değil kolektif mülkiyet ilkesiyle yönetilmeli.

📌 3. Dernek – Marka Ayrımı ve Kaynak Kullanımı

Marka tescilli, dernek tüzel kişiliğiyle işler yürüyor.
Hibe, bağış, gönüllü emek gibi kaynaklar dernek aracılığıyla toplanıyor.

🔍 Olası Çıkar Durumu:

Kaynakların ileride doğrudan markaya hizmet edecek yapılar için kullanılması algısı oluşabilir.

✅ Etik Önlem Önerisi:

Mali raporlamada açık ayrım yapılmalı:
“Marka gelişimi” için kullanılan kaynaklar varsa, bunlar özel kalemlerde belirtilmeli.
5 yıl sonunda, dernekten markaya geçecek olan değerlerin tespiti ve karşılıklı hakkaniyetli paylaşımı yapılmalı.

📌 4. Vizyon Ayrışması Riski

Bugün Dohrnova Turrina bir sürdürülebilirlik, adalet ve doğa dostu dönüşüm markası olarak yola çıktı.
Ancak 5 yıl sonra, yapı evrilirse vizyon değişebilir. Bu da kurucu ilkelere ve dernekte emek verenlerin değerlerine ters düşebilir.

🔍 Olası Çıkar Durumu:

Toplumda “bir hayal sattılar, sonra markaya çevirdiler” algısı oluşabilir.

✅ Etik Önlem Önerisi:

“Vizyon ve Değerler Beyannamesi” oluşturulmalı.
Her kurumsal dönüşümde bu beyannameye uygunluk denetlenmeli.
Dernek, bu vizyona uymayan bir kurumsal dönüşüme onay vermez.

....Ve bu durumda ben;

“Amacım dünyayı değiştirmek… Benim dünyamı.”

Gerçek değişim, dışarıdan değil içeriden başlar.
Ve ben bunu yalnızca söylemiyor, adım adım inşa ediyorum.

Dohrnova Turrina, bu dönüşümün yalnızca aracı değil, aynı zamanda ürünü.
İçsel cesaretim, sorgulayıcı zihnim, eyleme dönük idealizmim onun dokusuna işlenmiş durumda.
Kurumsal yapılar, içindeki insan kadar güçlüdür. Ve ben bu yapıya yüreğimi veriyorum.

Unutmayalım:

Gerçek dönüşüm, belirsizlikten korkmamayı gerektirir.
Meşruiyet, yalnızca kurallara değil, tutarlılığa dayanır.
Güven, hiçbir zaman bir hak değildir; daima yeniden inşa edilen bir ilişki biçimidir.
Cesaret, her şeye rağmen “ben kimim ve neyin parçasıyım?” diye sormaya devam etmektir.

https://x.com/DohrnovaTurrina

https://www.instagram.com/dohrnovaturrina/

https://www.linkedin.com/company/dohrnovaturrina/

https://www.youtube.com/@dohrnovaturrina